Τι είναι το Bokator
Το Bokator ή Labokator, είναι μια ιστορική πολεμική τέχνη της Καμπότζης που χρησιμοποιούσαν οι αρχαίες στρατιωτικές ομάδες των Khmer. Είναι ένα από τα παλαιότερα υπάρχοντα συστήματα μάχης που προέρχονται από την Καμπότζη.
Η προφορική παράδοση υποδεικνύει ότι μια πρώιμη μορφή του Bokator, ήταν το σύστημα μάχης που χρησιμοποιούσαν οι αρχαίοι στρατοί πριν από την ίδρυση του Angkor, το 802 μ.Χ.
Συνήθως αναφέρεται ότι ο όρος Bokator περιλαμβάνει όλες τις πολεμικές τέχνες των Khmer/ Καμπότζης, ενώ στην πραγματικότητα αντιπροσωπεύει μόνο ένα συγκεκριμένο στυλ.
Το Bokator είναι ένα στυλ μάχης μικρής απόστασης, που περιλαμβάνει και χρήση όπλων. Χρησιμοποιεί χτυπήματα χεριών, αγκώνων γόνατων, λακτισμάτων, λαβές υποταγής και μάχη στο έδαφος. Μερικά από τα όπλα που χρησιμοποιούνται στο Bokator είναι το μπαμπού, τα κοντά ραβδιά, το μαχαίρι και το σπαθί.
Η τέχνη περιέχει τεχνικές εμπνευσμένες από την φύση και τα ζώα. Για παράδειγμα υπάρχουν στυλ αλόγων, πουλιών, αετών και γερανών που το καθένα περιέχει πολλές τεχνικές. Σε αντίθεση με τους γείτονές της, η Καμπότζη έχει ιστορία σαν Ινδουιστικό έθνος. για τον λόγο αυτό, εκτός από τις τεχνικές ζώων, το Bokator έχει και τεχνικές που βασίζονται σε Hindu θεότητες, όπως οι Hanuman και Apsara.
Όταν πολεμούν, οι μαχητές του Bokator, εξακολουθούν να φορούν τις στολές των αρχαίων στρατών των Khmer. Η παραδοσιακή τους εμφάνιση περιλαμβάνει ένα krama (μαντήλι) που διπλώνεται γύρω από τη μέση και περιλαμβάνει μπλε και κόκκινα μεταξωτά κορδόνια και την sangvar day, ένα ύφασμα δεμένο γύρω από το κεφάλι και τον δικέφαλο. Στο παρελθόν πίστευαν ότι τα κορδόνια ήταν μαγεμένα και αύξαναν την δύναμη. Τώρα είναι απλώς τελετουργικά.
Το krama δείχνει το επίπεδο εμπειρίας του μαχητή, είναι το αντίστοιχο των έγχρωμων ζωνών των άλλων γνωστών ασιατικών στυλ. Η πρώτη τάξη είναι λευκό, ακολουθούμενο από πράσινο, μπλε, κόκκινο, καφέ και τέλος μαύρο, το οποίο έχει 10 επίπεδα. Μετά την ολοκλήρωση της αρχικής τους εκπαίδευσης, οι μαχητές φορούν ένα μαύρο krama για τουλάχιστον άλλα δέκα χρόνια. Για να κατακτήσει κάποιος το χρυσό krama πρέπει να είναι αληθινός Master και να έχει κάνει κάτι σπουδαίο για το Bokator.
Είναι σίγουρα μια χρονοβόρα και πιθανώς δια βίου προσπάθεια αν λάβουμε υπόψη μας ότι μόνο στο άοπλο τμήμα της τέχνης υπάρχουν από 8000 έως 10000 διαφορετικές τεχνικές,. Για να κατακτήσει κάποιος το μαύρο krama πρέπει να έχει μάθει τις 1000 από αυτές.
Η ιστορία του Bokator
Σύγχρονη εποχή
Την εποχή του καθεστώτος Pol Pot (1975-1979) όσοι ασκούσαν παραδοσιακές τέχνες είτε εξοντώθηκαν συστηματικά από τους Red Khmer, είτε έφυγαν ως πρόσφυγες ή σταμάτησαν να διδάσκονται και κρύβονταν. Μετά το καθεστώς των Red Khmer, ξεκίνησε η Βιετναμέζικη κατοχή της Καμπότζης και οι αυτόχθονες πολεμικές τέχνες απαγορεύτηκαν εντελώς. Ο Sean Kim San αναφέρεται συχνά ως ο πατέρας του σύγχρονου Bokator και θεωρείται σε μεγάλο βαθμό υπεύθυνος για την αναβίωση της τέχνης. Κατά την εποχή του Pol Pot, ο Sean Kim San έπρεπε να φύγει από την Καμπότζη, αφού κατηγορήθηκε από το Βιετνάμ ότι διδάσκει Hapkido και Bokator και ότι άρχισε να σχηματίζει στρατό, κάτι που δεν ήταν αλήθεια. Μόλις έφθασε στην Αμερική, άρχισε να διδάσκει Hapkido σε ένα τοπικό YMCA στο Χιούστον του Τέξας. Αργότερα μετακόμισε στο Long Beach της Καλιφόρνια. Ενώ ζούσε στις Ηνωμένες Πολιτείες και δίδαξε Hapkido για λίγο, διαπίστωσε ότι κανείς δεν είχε ακούσει ποτέ για το Bokator. Έφυγε από τις Ηνωμένες Πολιτείες το 1992 και επέστρεψε στην Καμπότζη για να δώσει πίσω στον λαό του το Bokator και να κάνει το καλύτερό του για να το γνωστοποιήσει στον κόσμο.
Το 2001, ο Sean San Kim επέστρεψε στην Πνομ Πενχ και αφού έλαβε άδεια από τον νέο βασιλιά άρχισε να διδάσκει Bokator στους νέους. Την ίδια χρονιά με την ελπίδα να συγκεντρώσει όλους τους υπόλοιπους ζωντανούς δασκάλους, άρχισε να ταξιδεύει στη χώρα αναζητώντας τον Bokator lok kru, δηλαδή τους εκπαιδευτές, που είχαν επιβιώσει από το προηγούμενο καθεστώς. Οι λίγοι άνδρες που βρήκε ήταν ηλικιωμένοι, ήσαν από εξήντα έως ενενήντα ετών και κουρασμένοι από 30 χρόνια καταπίεσης. Πολλοί φοβόντουσαν να διδάξουν την τέχνη ανοιχτά. Μετά από πολλή προσπάθεια και με την έγκριση της κυβέρνησης, ο Sean επανάφερε ουσιαστικά το Bokator στον λαό της Καμπότζης. Σε αντίθεση με τη δημοφιλή πεποίθηση, ο San Kim Sean δεν είναι ο μόνος σωζόμενος εκπαιδευτής του συστήματος. Άλλοι είναι οι Meas Sok, Meas Sarann, Ros Serey, Sorm Van Kin, Mao Khann και Savoeun Chet. Υπήρχαν επίσης και άλλοι άνθρωποι των πολεμικών τεχνών που εκπαιδεύτηκαν στο Bokator αλλά δεν ένιωθαν άνετα να διδάξουν επειδή δεν ήταν σε επίπεδο master. Ο πρώτος εθνικός διαγωνισμός Bokator πραγματοποιήθηκε στην Πνομ Πενχ στο Ολυμπιακό Στάδιο, από τις 26 έως τις 29 Σεπτεμβρίου 2006. Ο διαγωνισμός περιελάμβανε 20 ηγετικές ομάδες lok krus από εννέα επαρχίες.
Το Bokator στο σινεμά
Το 2017, το Bokator εμφανίστηκε στην Καμποτζιανή ταινία πολεμικών τεχνών Jailbreak, αλλά και στις Raya και Last Dragon
Το ντοκιμαντέρ του 2018, Surviving Bokator, είναι ένα must-watch για όλους τους οπαδούς των πολεμικών τεχνών, οποιουδήποτε στυλ. Αφηγείται την ιστορία του Grandmaster Sean και των μαθητών του καθώς ταξιδεύουν για να ανταγωνιστούν διεθνώς και φέρνουν τον Bokator πίσω στη σκηνή του κόσμου:
