Οι περισσότερες κλασικές πολεμικές τέχνες έχουν παρεμφερή δομή. Το πρόγραμμα εξάσκησής τους περιλαμβάνει τις βασικές τεχνικές, κάποιες απλές μορφές προσομοίωσης μονομαχίας δύο ατόμων, φόρμες (Kata ή Poomsae) και ασκήσεις μονομαχίας.
Οι βασικές τεχνικές είναι το θεμέλιο της κάθε τέχνης.
Οι φόρμες είναι συνδυασμοί των βασικών τεχνικών. Όσο ανεβαίνει το επίπεδο δεξιότητας τόσο και οι συνδυασμοί των τεχνικών των φορμών γίνονται και πιο σύνθετοι.
Οι μορφές προσομοίωσης, εισάγουν τους μαθητές στην παρουσία του αντιπάλου, ο οποίος πραγματοποιεί μία τυπική επίθεση την οποία και αντιμετωπίζει ο αμυνόμενος.
Οι φόρμες σκοπό έχουν να βελτιώσουν την συναρμογή των κινήσεων και να υποστηρίξουν τον ασκούμενο από μαθητής να γίνει μαχητής. Ο αριθμός των φορμών που περιλαμβάνει κάθε στυλ διαφέρει. Μπορεί να είναι γύρω στις 10 ή και πολύ περισσότερες.
Οι ασκήσεις μονομαχίας είναι και οι πιο σύνθετες. Αρχίζουν από την απόλυτα ελεγχόμενη μορφή και καταλήγουν στην τελείως ελεύθερη.
Όλα οι επιμέρους ασκήσεις σκοπεύουν να βοηθήσουν τον μαθητή να μάχεται δομημένα και με λογική.
Καλή γνώση των φορμών σημαίνει και καλή ικανότητα στην μονομαχία.
Σωστά;
Λάθος!
Και ποιός μπορεί να μας αποδείξει το αντίθετο; Μα ο καλύτερος Karateka στην ιστορία, ο Chōki Motobu (1870–1944).
Ο Motobu ήταν καρατέκα από την Okinawa, με καταγωγή από ένα χωριό έξω από την πόλη Shuri, τότε πρωτεύουσα του βασιλείου Ryūkyū.
Ήταν από αριστοκρατική οικογένεια. Ο πατέρας του, ο Λόρδος Motobu Chōshin, ήταν απόγονος του έκτου γιου του βασιλιά της Okinawa, Shō Shitsu (1629–1668), δηλαδή του Shō Kōshin, επίσης γνωστού ως Prince Motobu Chōhei (1655–1687).
Ως ο τελευταίος από τους τρεις γιους, ο Chōki δεν είχε δικαίωμα εκπαίδευσης στο στυλ της οικογένειας. Παρ ‘όλα αυτά, ο Chōki ενδιαφερόταν πολύ για την τέχνη, ξοδεύοντας μεγάλο μέρος του χρόνου του, όταν ήταν μικρός, εκπαιδευόμενος μόνος του. Χτυπούσε τη makiwara, σήκωνε βαριές πέτρες για να αυξήσει τη δύναμή του. Λέγεται ότι ήταν πολύ ευκίνητος. Άρχισε να ασκείται στο καράτε με τους σπουδαίους Δασκάλους Ankō Itosu (1831–1915), Sōkon Matsumura (1809–1899), Sakuma Pechin, Kōsaku Matsumora (1829–1898) και Tokumine Pechin (1860–1910).
Ο Chōki εξελίχθηκε σε βίαιο και χωρίς να ακολουθεί το πρωτόκολλο μαχητή του δρόμου, όπως λένε οι επικριτές του. Αυτό που τον έσωζε από τις συνέπειες ήταν η αριστοκρατική καταγωγή του.
Ο σχετικός μύθος υποστηρίζει ότι ο Motobu γνώριζε μόνο ένα kata, το Naifanchi (Naihanchi), το οποίο χαρακτήριζε και ως θεμελιώδες. Αυτό δεν τον εμπόδισε να γίνει αποτελεσματικότατος μαχητής και σπουδαίος Δάσκαλος. Σίγουρα θα το είχε αξιοποιήσει και στα υπόλοιπα μέρη της προπόνησής του και θα το είχε αναπτύξει στο μέγιστο βαθμό, παίρνοντας όλα τα οφέλη που μπορούσε από αυτό.
Εδώ τον βλέπουμε να εκτελεί το Kata του:
Έκανε όμως πολλά ταξίδια στην Okinawa για να μελετήσει σωστά τα Kata και το Κobudō σε μια προσπάθεια να διατηρήσει τις παραδοσιακές μορφές της τέχνης.
Ο Motobu έζησε και δίδαξε καράτε στην Ιαπωνία μέχρι το 1942, οπότε επέστρεψε στην Οκινάουα, και πέθανε λίγο μετά.
Για να έχουμε μια εικόνα για την ποιότητα και την επιδραστικότητα του Δασκάλου με το ένα Kata, αρκεί να σημειώσουμε μερικά από τα ονόματα των μαθητών του:
- Nakamura Shigeru, ιδρυτής της Okinawa Kenpo
- Tatsuo Yamada , ιδρυτής του Nihon Kenpo Karate-dō
- Sannosuke Ueshima , ιδρυτής του Kushin-ryū
- Yasuhiro Konishi , ιδρυτής του Shindō jinen-ryū
- Kōsei Kokuba (Ιαπωνικά: Yukimori Kuniba), ιδρυτής του Seishin Kai
- Hironori Ōtsuka , ιδρυτής του Wadō-ryū
- Tatsuo Shimabuku , ιδρυτής του Isshin-ryū
- Shōshin Nagamine , ιδρυτής του Matsubayashi-ryū
- Katsuya Miyahira , ιδρυτής του Shōrin-ryū Shidōkan
Ταλέντο, χάρισμα, πάντως η εξαίρεση είναι για να επιβεβαιώνει τον κανόνα. Η περίπτωση του Motobu, επαληθεύει την άποψη ότι, δεν έχει τόση σημασία το πόσα Kata γνωρίζεις, αλλά το πόσες φορές και κυρίως πως το εκτελείς.
